Het begrip ondermijning wordt vaak omslachtig omschreven als de verwevenheid van de boven- en onderwereld. Feitelijk is ondermijning de schadelijke effecten van georganiseerde criminaliteit. Er zijn talloze signalen van ondermijning. Deze signalen hebben vaak een logisch verband met elkaar en met georganiseerde criminaliteit als geheel. Hiermee vallen de signalen als een puzzelstukje in elkaar. Deze signalen kun je namelijk altijd herleiden naar een van de handelingspsectieven van de georganiseerde misdaad. Een crimineel netwerk handelt vanuit vier handelingsspectieven die ze inzetten om ondermijnende criminaliteit te plegen. Het is een didactisch, maar ook praktijkgericht hulpmiddel om zaken te duiden in kader van ondermijning. De handelingspectieven georganiseerde misdaad is een geregistreerde merknaam en ontwikkeld door Jeroen Bakker.

Criminelen handelen vanuit vier perspectieven:

Geweld en intimidatie
Criminelen gebruiken geweld of intimideren anderen om zaken voor elkaar te krijgen. Zo zetten ze onschuldige personen onder druk om activiteiten voor ze uit te voeren. Zwaar geweld en liquidaties komen hierbij voor. Beweegredenen van schutters van een liquidatie zijn onder andere wraak (persoonlijk conflict), reputatie, geld en erkenning.

Geld
Criminelen hebben geld nodig voor hun activiteiten. Veel strafbare feiten zijn gericht op het verkrijgen van geld. Geld is de drijfveer, het motief maar ook het middel. Geld zorgt er in de onderwereld voor dat het criminele systeem blijft bestaan. Zonder geld immers ook geen inkopen, geen bedrijfsinvesteringen, geen corruptie of gekochte loyaliteit.

Informatie
Criminelen zijn slim en hebben informatie nodig om hun criminele activiteiten uit te voeren. Informatie over een corrupte ambtenaar die valse paspoorten verstrekt, informatie over een leegstaand pand, informatie over vitale processen binnen de haven of een transportbedrijf, informatie over kentekens, informatie over een bedrijf dat bijna failliet gaat en ga zo maar door.

Relaties
En tot slot, criminelen kunnen zaken niet alleen, ze hebben altijd andere mensen nodig om hun activiteiten uit te voeren. Zo blijven ze zelf vaak onder de radar. Dat kunnen bijvoorbeeld mede-criminelen, onschuldige burgers, ambtenaren en bestuurders zijn.